Gry i zabawy podzielone są na takie, które przydatne mogą być na początku szkolenia, w celu poznana uczestników i przełamania pierwszych lodów (na dobry początek) oraz na takie, których stosowanie w trakcie treningu wydatnie zwiększy uwagę i doenergetyzuje uczestników (więcej czadu)
NA DOBRY POCZĄTEK (ICEBREAKERS)
Łańcuch talentów
Zabawę zaczynamy pytaniem o talent posiadany przez każdego z uczestników. Po krótkiej wymianie informacji rozdajemy każdemu kilka pasków kolorowego papieru długości ok. 20 cm z prośbą, aby wypisać jeden talent na jednym pasku. Następnie każdy kolejno opowiada o swoich talentach. W trakcie opowiadania łączy je taśmą klejącą i przekazuje dalej. Wynikiem zabawy jest długi łańcuch talentów jednoczących wszystkich uczestników szkolenia. Interpretacjom takiego łańcucha nie ma oczywiście końca. Potrzebne materiały: wiele pasków kolorowego papieru oraz skłonność do fantazjowaniu na zadany temat.
Wróżka
Każdy z uczestników spisuje swoja krótką charakterystykę na kartce (podejście do biznesu, temperament, ulubiona potrawa, itd.). Po wymieszaniu kartek każdy dostaje czyjąś charakterystykę, a następnie próbuje zgadnąć jej właściciela. Uwaga: zabawa dobra dla grup, w których uczestnicy już się trochę znają.
Zgadnij tytuł filmu
Jedna osoba wychodzi, pozostałe uzgadniają tytuł filmu oraz przydzielają sobie słowa z tego tytułu. Zadaniem osoby po powrocie jest odgadnięcie tytułu filmu, poprzez zadawanie pytań wielu osobom. Pytane osoby odpowiadają w ten sposób, aby „ich” słowo znalazło się w odpowiedzi. Przykład: tytuł filmu Kronika wypadków miłosnych. Pytanie – gdzie mieszkasz? Odpowiedź – tam gdzie wydarza się wiele wypadków, itd. aż do odgadnięcia.
Skecz z rekwizytami
Dzielimy grupę na kilka podgrup. Każda z nich otrzymuje od trenera przygotowaną wcześniej torbę papierową wypełnioną kilkoma różnymi przedmiotami, np. łyżeczka, wykałaczka, długopis, torebka herbaty, itp. Zadaniem każdej grupy jest zaprezentowanie opowiadania/skeczu na dowolnie wybrany temat. Bohaterami opowiadania muszą być przedmioty znalezione w torbie. Ich udział w opowiadaniu może być dosłowny – kostka cukru jako sposób na osłodzenie napoju, jak i przenośny, np. szczoteczka do zębów jako narzędzie do obrony przed komarami. Po prezentacji skeczy można je odegrać. Potrzebne materiały: kilka torebek oraz zbiór dowolnych przedmiotów (byle się zmieściły do torby).
Fantazyjny kapelusz
Każdy z uczestników otrzymuje kartę z tablicy papierowej. Zadanie polega na wykonaniu kapelusza o dowolnym kształcie i wielkości. Po wykonaniu uczestnicy proszeni są o komentarz i wyjaśnienie własnej idei kapelusza. Potrzebne materiały: karty z tablicy papierowej (flipchart), klej w sztyfcie, spinacze, plaster przezroczysty. Zamiast papieru można (nawet z lepszym skutkiem) użyć podobnej wielkości płótna lub innego materiału.
Cecha charakteru
Każdy z uczestników wynajduje w sobie cechę charakteru zaczynającą się na literę swojego imienia, np. Karol – kulturalny, Szczepan – szybki, wraz z komentarzem oraz dodatkowymi informacjami o hobby, pracy zawodowej. Kolejne osoby starają się zapamiętać imiona i przydomki poprzedników.
Zabawna historia
Oprócz podstawowym informacji o sobie, uczestnicy proszeni są o podanie zabawnej lub niezwykłej historii ze swojego życia.
Magiczny kamień
Każdemu z uczestników rozdajemy jeden kamyczek (lub pozwólmy wybrać z koszyka). Następnie uczestnicy kolejno wypowiadają się na tematy, które bezpośrednio lub pośrednio dotyczą szkolenia. Dobry efekty daje „spowiedź” na trzy kolejne tematy odnoszące się do: po pierwsze mojej roli w życiu; po drugie moich relacji z przyrodą, np. zwierzęta, które podziwiam; po trzecie mój stosunek do ziemi, np. ulubione miejsca, w których spędzam czas. Po skończonej wypowiedzi uczestnik przekazuje swój kamień osobie po lewej i otrzymuje kamień od osoby z prawej strony. W ten sposób po wypowiedzi wszystkich nasz kamień wraca do nas z powrotem. Po skończonej zabawie konieczny jest komentarz, że ten kamień, który był dotykany przez wszystkich jest świadkiem i pamiątką osób, wydarzeń oraz wiedzy i umiejętności, z którymi stykaliśmy się podczas treningu. Może być trzymany na biurku w portmonetce, itd. Być może potarcie kamienia w chwilach stresu i trudnych chwil będzie pomocne. Potrzebne pomoce: pewna ilość kamieni o różnej wielkości i różnym kształcie.
Mój ulubiony przedmiot
Przed szkoleniem prosimy uczestników aby przynieśli ze sobą przedmiot (zabawkę, narzędzie, obrazek, itd.), który najbardziej odzwierciedla ich osobowość. Podczas treningu uczestnicy kolejno pokazują przedmioty opowiadając o nich.
Sherlock Holmes
Jest to odmiana zabawy – mój ulubiony przedmiot. Przed szkoleniem prosimy uczestników aby przynieśli ze sobą przedmiot (zabawkę, narzędzie, obrazek, itd.), który najbardziej odzwierciedla naszą osobowość. Podczas treningu uczestnicy kolejno pokazują przedmioty, natomiast pozostali starają się odgadnąć cechy charakteru odzwierciedlone w danym przedmiocie. To naprawdę niezwykłe ćwiczenie na spostrzegawczość, umiejętność logicznego, ale i abstrakcyjnego myślenia. Doskonale nadaje się jako wstęp do szkoleń z zakresu sprzedaży, negocjacji czy zarządzania. Potrzebne przedmioty: każdy z uczestników przynosi na zajęcia swoje przedmioty.
Ile kawałków papieru?
Prowadzący puszcza w obieg rolkę papieru toaletowego, a każdy z uczestników bierze tyle kawałków ile mu się podoba. Następnie prosimy aby każda osoba opowiedziała nam tyle rzeczy o sobie ile wzięła kawałków papieru. Tematyka może być ogólna, związana z pracą lub szkoleniem. Warto przed wypowiedziami zrobić komentarz, że ta sytuacja przypomina trochę życie. Im więcej ktoś wziął, czyli dysponuje większymi zasobami, tym więcej musi dać od siebie i tym większa jego odpowiedzialność. Potrzebne materiały: rolka papieru toaletowego z perforowaniem.
Dwie prawdy i kłamstwo
Każdy z uczestników mówi o trzech rzeczach, które go dotyczą, np. hobby, co będzie chciał robić za pięć lat, liczba dzieci. Pozostali uczestnicy zgadują co jest prawda a co fantazją. Odpytywany uczestnik może poszerzyć prawdziwe stwierdzenia o dodatkowy komentarz.
Wszyscy, którzy...
Wszyscy uczestnicy siadają na krzesłach wokół zaczynającego grę. Liczba uczestników jest więc o jeden większa niż krzeseł. Uczestnik bez krzesła wypowiada szereg stwierdzeń, np. niech wstaną wszyscy, którzy noszą krawaty! Następnie, ci którzy noszą krawaty muszą wstać i poszukać sobie nowego krzesła. Zaczynający grę też oczywiście szuka miejsca. Ten uczestnik, który został bez swojego miejsca wypowiada kolejne stwierdzenie, itd. Przykłady stwierdzeń: niech wstaną wszyscy, którzy: Jedli dzisiaj mięso; lubią Sapkowskiego; są żonaci; grają na gitarze; myli dzisiaj zęby; itd.
Cztery rzeczy
Prosimy uczestników o wymienienie trzech - czterech rzeczy, np. samochód, potrawa, kolor, bohater literacki, które najlepiej charakteryzują ich osobowość.
Którzy z was...?
Uczestnicy stoją skupieni wokół prowadzącego, który wyczytuje kolejno pytania do uczestników. Odpowiedzią powinno być wystąpienie do przodu, tych którzy pozytywnie mogą odpowiedzieć na pytanie lub zgadzają się ze stwierdzeniem. Po zakończeniu zabawy uczestnicy będą w stanie zorientować się jaki jest profil osobowościowy grupy, czym każdy z uczestników różni się, a w czym jest podobny do innych, itp. w zależności od pytań. Przykładowa lista pytań: Kto jest najstarszym dzieckiem?, Kto jest jedynakiem?, Kto jest rozwiedziony?, Kto pochodzi z małego miasta?, Kto ma psa?, Kto jest homoseksualistą? Itd.
Lista pytań powinna być ułożona zgodnie z przewidywanym profilem grupy, tematyką szkolenia oraz bardziej lub mniej sięgająca w intymność uczestników. Po sesji można zadać pytania uczestnikom o ich odczucia, np. jak to jest gdy identyfikujemy się z innymi, jesteśmy osamotnieni w poglądach, czujemy zażenowanie, itd.
Rysowany wywiad
Po otrzymaniu kart papieru z tablicy papierowej oraz pisaków, uczestnicy dobierają się w pary oraz przeprowadzają ze sobą wywiad – hobby, praca, rodzina, itd. Informacje do partnera nanoszą na rysunku, np. Syrenka jako godło osoby mieszkającej w Warszawie, czapka studencka i akcesoria obrazujące kierunek studiów. Nie wolno używać liter i cyfr. Po zakończeniu wywiadu każdy z rysunków jest odrębnie omawiany i wywieszany na ścianie do końca trwania szkolenia. Potrzebne materiały: karty papieru, pisaki, kredki.
WIĘCEJ CZADU! (ENERGIZERS)
Bieg z balonami
Uczestnicy ustawiają się w dwóch rzędach – parami, tyłem do siebie ze splecionymi łokciami. Jeden z pary dostaje balon. Obaj biegną do mety. Na mecie wymieniają się balonem (cały czas ze splecionymi łokciami) i wracają przekazując kolejnej parze. Wygrywa rząd, który ukończy bieg jako pierwszy. Wypadnięcie balonu z ręki, rozerwanie pary, itd. karane jest koniecznością powrotu i zaczynaniem biegu ponownie. Potrzebne materiały: kilka nadmuchanych balonów i duża sala.
Dżungla
Rozdajemy uczestnikom karteczki na nazwami zwierząt. Każde zwierzę powinno się powtórzyć dwa razy. Na sygnał prowadzącego wszyscy zaczynają naśladować głosy swoich zwierząt, szukając w tym czasie tego samego zwierzęcia. Potrzebne materiały: karteczki z nazwami zwierząt wydających słyszalne odgłosy (pająk albo pchła nie byłyby efektowne!)
Ludzka maszyna
Uczestnicy tworzą ze swoich ciał działającą maszynę, np. faks odbierający wiadomość, pralkę, samolot, itd.
Konkurs na prezentera
Wybrani uczestnicy otrzymują ten sam tekst, np. fragment artykułu z gazety i odczytują go z zaproponowaną przez prowadzącego interpretacją – jak ksiądz wygłaszający kazanie, jak sprawozdawca sportowy, zmyslowo, itd.
Szał ciał
Uczestnicy stają w kole. Prowadzący zaczyna zabawę wykonując jakiś drobny ruch, np. kiwanie palcem. Stojący po lewej przejmuje ten ruch, dodając swój. Każdy z następnych uczestników przejmuje wszystkie ruchy poprzedników i oczywiście dodaje swój. Ostatni ma naprawdę trudno! Aby sprawiedliwości stało się zadość całą zabawę powtarzamy w odwrotnym kierunku, ale zaczynając od ostatniego uczestnika w poprzedniej kolejce. Jest to wybitnie wesołe i energetyzujące ćwiczenie.
Dialog z interpretacją
W zabawie uczestniczą 2-3 pary. Pierwsza z nich układa 10 zdaniowy dialog na dowolny temat. Dialog zapisujemy na tablicy. Następne pary odczytują go stawiając się w różnych sytuacjach – wyczerpani na pustyni, kat i ofiara, tuż przed nocą poślubną, itd.
Zginanie serwetki
Dzielimy uczestników na 3-4 osobowe grupy. Każdej grupie rozdajemy papierową serwetkę wraz z poleceniem aby złożyć ją jak największą ilość razy. Potrzebne materiały: papierowa serwetka, raczej z tych dużych kolorowych.
Żonglerka piłkami
Ustawiamy uczestników w koło. W pierwszej fazie zabawy trener rzuca piłką do jednego z uczestników mówiąc – Artur do Janka, Janek odrzuca piłkę do kolejnej osoby mówiąc – Janek do Witka. Po przejściu przez wszystkie ręce piłka wraca do trenera. W drugiej fazie trener dysponuje dwoma piłkami. Rzucając pierwszą piłkę mówi – Artur do Janka i Witka, Janek odrzuca piłkę mówiąc Janek do Witka i Andrzeja, itd. Tuż po rzuceniu pierwszej piłki trener rzuca drugą wywołują te same osoby. W trzeciej fazie trener rzuca już trzema piłkami, wypowiadając imiona wg zasad z fazy drugiej. Gdy komuś upadnie piłka pozwalamy ją podnieść ale pozostałe piłki są cały czas w ruchu. Łatwo się domyślić, że przy trzech piłkach jest to już bardo trudne i wymaga dużo uwagi i zręczności. Oczywiście jest przy tym dużo ruchu i śmiechu. Trener możne zmniejszać lub zwiększać tempo zabawy poprzez dłuższe lub krótsze odstępy pomiędzy podaniem kolejnej piłki.Potrzebne pomoce: trzy piłki tenisowe.
Dokończ zdanie
Każdy z uczestników powinien dokończyć zdania np.: Najbardziej ryzykowne zadanie jakie wykonałem.... Ulubiona potrawa to.... Według mnie zarządzanie to...., itd. Tak gra to dobry wstęp do kolejnego modułu szkoleniowego po przerwie aby szybko skupić uwagę na temacie i uczestnikach. Dobór zdań może być przypadkowy lub związany z tematyką szkolenia.
Ha, ha, ha!
Zabawę zaczyna trener wypowiadając słowo ha! Każda następna osoba dodaje jedno ha! Już w połowie gry, słysząc kilkakrotnie wypowiedziane słowo ha, ha, ha, ha, trudno jest utrzymać powagę. Kończymy gdy wszyscy są już wystarczająco „rozruszani”. Zamiast ha! można wypowiedzieć hej, hop! itd.
Kocham Cię Mysiu Pysiu!
Jeden z uczestników podchodzi do wybranej osoby i wypowiada słowa: kocham Cię Mysiu Pysiu, ale nie mogę spowodować, żebyś się zaśmiał! Wybrany uczestnik próbuje oczywiście zachować pokerową twarz. Jeśli się choćby uśmiechnie, wymienia się rolą z wypowiadającym stwierdzenie. Dozwolona jest trzykrotna próba. Jeśli bez powodzenia, przechodzimy do następnego. Ci, którzy nie wytrzymali powagi odpadają z gry. Wygrywa ten, który najdłużej wstrzymywał śmiech.
Zatruty dotyk
Zadaniem każdego z uczestników jest dotknąć jak największą liczbę osób, samemu unikając dotyku innych. Dotknięty jeden raz przykłada jedną rękę do miejsca, w które został dotknięty np. do nogi, dotknięty drugi raz dotyka się w to miejsce drugą ręką, dotknięty trzeci raz odpada z gry. Nawet z dwiema rękami uwięzionymi, można dotykać innych np. biodrem, nogą, głową, ramieniem. Wygrywa dotknięty najmniejszą liczbę razy. Uwaga: zabawa wymaga dużej sali lub wyjścia na zewnątrz.
Policzek do policzka
Prowadzący łączy uczestników w pary i wydaje trzy do pięciu poleceń, np.:
-Proszę dotknąć się prawymi łokciami
-Proszę dotknąć się lewymi uszami (łokcie oczywiście cały czas złączone)
-Proszę dotknąć się kolanami (łokcie i uszy cały czas złączone), itd.
Ostatnim poleceniem jest zawsze – zmieniamy partnera! Kończymy gdy czujemy, że wszyscy są już wystarczająco rozruszani i rozbawieni.
Balony
Uczestnicy przywiązują sobie do kostek jednej lub obu nóg (w zależności od aktywności uczestników) baloniki. Zadaniem uczestników jest chroniąc swoje baloniki zgnieść nogami baloniki innych. Gra może służyć jako ćwiczenie energetyczne lub np. jako przenośnia sytuacji konfliktowej, lub podejścia do życia – uczestnicy mogą atakować, wyczekiwać lub raczej bronić się, itd. Potrzebne materiały: baloniki, sznurek do przywiązania baloników.
Jak się czujecie?
Każdy z uczestników rysuje na kartce coś co odzwierciedla ich samopoczucie. Trener eksponuje rysunki na tablicy a autor krótko komentuje. Ćwiczenie dobrze sprawdza się na początku drugiego dnia.(cytat)