Amortyzacja środków trwałych

Amortyzacja to zmniejszenie lub utrata wartości środka trwałego na skutek jego zużycia (ekonomicznego i fizycznego) w wyniku normalnego używania. W bilansie, amortyzacja jest kosztem niepieniężnym (to znaczy nie pociąga za sobą wydatków: istotą amortyzacji jest rozłożenie w czasie jednorazowego wydatku poniesionego na zakup środka trwałego). Z pomocą amortyzacji nakłady na zakup czy wytworzenie środka trwałego są stopniowo zaliczane w koszty poszczególnych okresów. Stosuje się różne metody amortyzacji:

• metoda liniowa (równomierna) - amortyzowanie co miesiąc takiego samego odsetka wartości środka trwałego (np. jeśli okres amortyzacji środka trwałego obejmuje 5 lat, czyli 60 miesięcy, to co miesiąc będzie odpisywana w koszty 1/60 część wartości tego środka trwałego). Oparta jest na założeniu, że zużycie środka trwałego i utrata jego wartości jest taka sama w każdym okresie.
• A_{r}= over {POE}}
  
  gdzie A_{r} - amortyzacja roczna
  CN - cena nabycia
  W_{P} - wartość pozostałości
  POE - przewidywany okres eksploatacji
• metoda degresywna (stawka malejąca) - to metoda przyspieszona, z zastosowaniem odpowiedniego współczynnika podwyższającego, wykorzystywana w szczególnych przypadkach. Oparta jest na założeniu, że zużycie środka trwałego a zwłaszcza zmniejszenie jego wartości następuje w początkowym okresie jego używania szybciej niż w następnych okresach.
• D_{n}={LPLE over sum {LE}}
  
  gdzie LPLE - liczba pozostałych lat eksploatacji
  LE - lata eksploatacji
• metoda progresywna (stawka rosnąca) - to metoda przyspieszona, z zastosowaniem odpowiedniego współczynnika podwyższającego, wykorzystywana w szczególnych przypadkach. Oparta jest na założeniu, że wraz z upływem czasu zużycie środka trwałego i utrata jego wartości następuje coraz szybciej.

Decydując się na amortyzację, trzeba wiedzieć, że przed rozpoczęciem dokonywania odpisów amortyzacyjnych, prawo bilansowe dopuszcza stosowanie dowolnej metody amortyzacji, podatnik będzie musiał ustalić metodę amortyzacji. W trakcie trwania amortyzacji środka trwałego nie można dokonać zmiany metody amortyzacji tego środka. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Dla środków trwałych o wartości równej lub niższej niż 3.500 zł mogą być stosowane stawki z wykazu lub też można dokonać odpisu amortyzacyjnego jednorazowo – odpisując 100 % wartości początkowej w miesiącu wydania tych środków trwałych do używania lub następnym.

Jeżeli składnik o wartości przekraczającej 3.500 zł nie został zaliczony do środków trwałych z uwagi na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok, to:

1. należy ten składnik (w pierwszym miesiącu po upływie roku) zaliczyć do środków trwałych,
2. zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o różnicę między wartością początkową a kwotą amortyzacji obliczoną według stawki z wykazu.

Tematyka: amortyzacja, ksiegi